Nasz patron
hr. Władysław Zamoyski

Władysław Zamoyski
Władysław Zamoyski (junior) herbu jelita urodził się jako pierwsze dziecko generała
hrabiego Władysława Zamoyskiego i Jadwigi hrabiny z Działyńskich Zamoyskiej, 18
listopada 1853 roku w Paryżu. Został wychowany według zasady ojca: "Cel całego
wychowania nie może być inny jak służenie tylko własnemu krajowi".
Po skończeniu szkół (Ecole Polytechnique w Paryżu) Władysław Zamoyski wstąpił do
armii francuskiej, gdzie doszedł do rangi podporucznika. W 1880 wyjechał na
antypody do Sydney na Wystawę Światową.
W 1882 Władysław Zamoyski zamieszkał w Kórniku, gdzie jego matka prowadziła Szkołę
Domowej Pracy Kobiet, przeniesionej z Kuźnic.
W 1885 (na skutek rozkazu władz pruskich) Władysław Zamoyski nie posiadając rug
pruskich został wydalony z Wielkopolski z matką i siostrą - Marią. Wyemigrował
wtedy do Galicji, gdzie wraz z rodziną znalazł schronienie. Tam właśnie swym
surowym pięknem zauroczyły go Tatry, a w szczególności mała wioska - Zakopane.
W 1888 roku wystawiono na sprzedaż dobra zakopiańskie, na które zgłosiło się dwóch
kupców - książe pruski Hohenhole i drugi kontrahent, chcący zarobić na zakopiańskich
lasach. Zamoyski, aby uratować lasy od zagłady ekologicznej, zgłosił się do
licytacji, która odbyła się w Nowym Sączu, 9 maja 1889 roku. Podwyższył wtedy
stawkę o 1 centa i pokonał rywali, kupując dobra (m.in.Dolinę Pięciu Stawów Polskich
oraz Giewont do Dolinę Kościeliską) za sumę 460.003 złote i 3 centy.
Władysław Zamoyski doprowadził do budowy kolei do Zakopanego. W latach 1893-1907 był
członkiem Wydziału Towarzystwa Tatrzańskiego, uzyskując w 1901 honorowe członkostwo.
W tym samy roku stał się też honorowym obywatelem Zakopanego. W 1911r. Władysław
Zamoyski wybudował dom Bazaru Polskiego przy Krupówkach, urządzając na I piętrze
salę wystawową.
W czasie I wojny światowej Władysław Zamoyski wyemigrował do Francji. Wspierał tam
Romana Dmowskiego. Aktywnie uczestniczył w tworzeniu i w działalności Komitetu
Narodowego Polskiego. W 1918 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, wrócił
do Kórnika.
Władysław Zamoyski założył "Zakłady Kórnickie" zwane również Fundacją
Zamoyskich lub Fundacją Kórnicką 30 grudnia 1923 roku. Fundacja ta miała na celu
przekazanie całego majątku Zamoyskich Narodowi Polskiemu. Pieniądze zostały
przekazane w szczególności na cele kulturalne, oświatowe i naukowe oraz stypendia
dla uzdolnionej młodzieży. 30 września władze polskie (Rada Ministrów) zatwierdziła
statut Fundacji.
Władysław Zamoyski zmarł 3 października w Kórniku. Swój majątek podarował Narodowi
Polskiemu. Jego ostatnie słowa brzmiały:
"Na sądzie bożym, że jako
człowiek słaby, może nieraz działałem
przeciwko boskiemu przykazaniu.
Ale przeciw Polsce nigdy."
Władysław Zamoyski
Władysław Zamoyski
Szkoła Domowej Pracy Kobiet
Zamek w Kórniku
Tatry